مشارکت جهانی برای تعلیم (GPE)
مشارکت جهانی برای تعلیم (GPE)
پروگرام مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه در افغانستان سه سال 2015-2012 را دربرگرفت و اکنون تا وسط سال 2017 تمدید شده است. هدف این پروگرام تاثیر گذاری مثبت در ساحه تعلیم و تربیه و پلان میان مدت معارف (EIP) میباشد. پلان متذکره درمارچ 2011 توسط گروپ کمک کننده که از سوی کانادا، دنمارک، اداره USAID رهبری میگردید به امضا رسید که بعدا توسط 16 کشور کمک کننده دیگر نیز امضا گردید. افغانستان 44 مین عضو مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه میباشد و سمت هیئت مدیره مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه دراوایل سال 2012 به افغانستان اعطا گردید. جناب دوکتور اسدالله حنیف بلخی وزیر معارف نمایندگی کشور های اروپای شرقی، شرق میانه و آسیای مرکزی را به عهده دارد.
هدف کلی برنامه GPE:
هدف برنامه مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه (GPE) دسترسی عادلانه به تعلیم میباشد برای آنعده مناطق که دارای مشکلات زیر میباشند:
عدم دسترسی به آموزش ابتدایی، از بین بردن موانع سنتی برای شمولیت در مکتب، اقدام جدی برای مساعد نمودن شرایط مناسب آموزش برای دختران وظرفیت سازی وزارت معارف جهت ادامه آموزش.
برنامه مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه (GPE) هر چهار هدف را در هر ولسوالی در هرسال تطبیق می نماید. ارتباط کارمندان اجتماعی با افراد جامعه، سازمان های غیر دولتی (NGO’s) و تقویت ظرفیت وزارت معارف از موارد هم در پلان های مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه (GPE) میباشد.
بودجه منظور شده:
55.7USD ملیون دالر امریکایی
2017-2012
برنامه مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه چهل ولسوالی را در 13 ولایت ( بادغیس، دایکندی، فراه ،هلمند، غور، کندهار، خوست، نیمروز، نورستان، پکتیکا، پکتیا، ارزگان و زابل) تحت پوشش دارد. برنامه مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه وبرنامه طرح موقت آموزش، شامل چهار اولویت مرتبط به هم بوده و فرصت را به منظور استفاده موثر از آموزه های قبلی مهیا میسازد که شامل موضوعات زیر اند:
تقویت جامعه توسط کارمندان اجتماعی در راستای تعلیم به سطح محلی
گسترش و حمایت از معارف از طریق راه برد های متعدد
افزایش معلمین اناث و واجد شرایط در مناطق که در سطح بلند عدم تساوی جنسیتی قرار دارند.
ساده و موثر سازی سیستم اداری در وزارت معارف
برنامه اول:
تقویت جامعه توسط کارمندان اجتماعی در راستای تعلیم به سطح محلی
برنامه هذا دارای دو هدف میباشد:
بهبود جامعه و کارمندان اجتماعی در رابطه با تعلیم و تربیه
ارتقای کیفیت تعلیم و تربیه در مکاتب
بهبود جامعه و کارمندان اجتماعی در رابطه با تعلیم و تربیه:
هدف اصلی تفاهم و راه حل بر مشکلات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جامعه و تشویق آنها به کسب علم، تعلیم و تربیه میباشد. تشویق جامعه برای حمایت از کسب علم، تعلیم و تربیه، نگهداری و حمایت از مکاتب بالخصوص مکاتب دختران و ازدیاد بخشیدن شمولیت شاگردان به مکاتب جز اولویت برنامه اول میباشد.
برنامه اول دارای سه فعالیت کلیدی میباشد:
فعالیت 1: گسترش و تقویت جامعه از طریق دستورالعمل ها و مواد آموزشی توسط کارمندان اجتماعی در جهت نگهداری از مکاتب، بخصوص مکاتب دختران و حمایت از تعلیم وتربیه دختران.
فعالیت 2: متعهد ساختن سران مذهبی، شخصیت های متنفذ قومی، سیاسی و بزرگسالان جهت انکشاف تعلیم و تربیه به ویژه تعلیم وتربیه دختران.
فعالیت 3: توسعه و تطبیق اهداف ارتباطی در سرتاسر کشور در پیوند با معارف بشمول تعلیم و تربیه دختران.
هدف دوم:
سهم گیری افراد جامعه در تطبیق برنامه های بهبود مکاتب (SIP) ، هدف اصلی پیاده نمودن برنامه هذا فراهم نمودن زمینه فراگیری و تسهیلات در مکاتب میباشد. اداره بهتر و منظم در مکاتب، فراهم نمودن شرایط مناسب امنیتی، حفظ الصحه، و تهیه آب آشامیدنی منجمله فراهم نمودن شرایط بهتر برای آموزش باکیفیت میباشد.
هدف دوم دارای دو فعالیت کلیدی میباشد:
فعالیت 1: تقویت شوراهای مکاتب، نقش و مسوولیت های آنها در ارتباط با برنامه پلان بهبود مکاتب (SIP) توسط کارمندان اجتماعی.
فعالیت 2: در پلان بهبود مکاتب (SIP) کمک های مالی برای مکاتب مبلغ 9850$ برای هر مکتب تعیین شده که تصویب مقدار متذکره بر اساس فیصله مدیریت مکاتب توسط شورا (SS) صورت خواهد گرفت. مکاتب میتوانند از مبلغ متذکره شده برای بهبود زیر بنا ها، تهیۀ آب آشامیدنی، و تعمیر دیوار های اطراف مکتب استفاده کنند.
بودجه برای تطبیق این بخش 14.8 $میلیون دالر امریکایی میباشد که (27 در صد) هزینه (GPE) را تشکیل میدهد.
برنامه دوم:
اولویت برنامه دوم: گسترش و حمایت از معارف از طریق راه برد های متعدد
هر گاه سیستم رسمی و یا سنتی تعلیم و تربیه ناکام شود بطور راه حل، باید راه برد های متعدد، جایگزین روش قبلی و سنتی شود. بنابر این هدف برنامه دوم افزایش و دسترسی به تعلیم و تربیه ابتدائی از طریق راهکار های متعدد میباشد که در ذیل از آن یاد آور میشویم:
برنامه آموزش محلی (CBE)
برنامه آموزش تسریعی (ALP)
دایرنمودن صنف های درسی در مساجد (MBE)
برنامه آموزش محلی (CBE) یگانه روش موفق در عرصه تعلیم و تربیه میباشد، که موفقانه خدمات آموزش را برای دختران بیشتر از پسران ارائه نموده و توانسته کمبود دختران را در عرصه کسب علم، تعلیم و تربیه کاهش دهد در ضمن برنامه آموزش محلی بر مشکلات امنیتی فایق آمده و در اکثر مناطق نا امن به فعالیت موفقانۀ خود ادامه میدهد.
این هدف با به کا ر بردن 3 فعالیت زیر تطبیق میشود:
فعالیت 1: نقشه برداری از مکاتب و شناسایی ساحات که کمتر مورد استفاده قرار میگیرند و جایگزین شدن صنف های برنامه آموزش تسریعی (ALP) و برنامه آموزش محلی (CBE) در ساحات متذکره.
فعالیت 2: ارتباط کارمندان اجتماعی با اهالی و مردم محل جهت شناسایی شاگردان واجد شرایط به مکاتب و فراهم نمودن سهولت برای آنها در پروسه ثبت نام.
فعالیت 3: تدویرصنف های آموزشی برای معلمین در سطح ولسوالی ها و ولایات و پرداخت معاش معلمین مطابق پالیسی وزارت معارف
هدف دوم: تقویت آموزش و پرورش در مساجد
استفاده از مساجد در حمایت از آموزش، تعلیم و تربیه در سطح محلی وتحکیم روابط با ملا امامان و علمای کرام در پیوند به آگاهی عامه و استفاده تعلیمی از مساجد. برای اکثر والدین تنها نوعِ آموزش و فراگیری از طریق مسجد مساعد میباشد. بدین لحاظ سیستم و ارتباط تعلیم و تربیه با مساجد باید واضح و روشن باشد. در ضمن مضمون پیداکوژی (فن آموزش تعلیم کودک) و مضامین صنوف ابتدایی برای ملا امام ها تدریس شود. هدف دراز مدت همانا تهیه و تطبیق برنامه های است که براساس آن شاگردان میتوانند بعد از تکمیل سه سال و سپری نمودن موفقانهء امتحان نهایی شامل مکاتب رسمی شوند.
هدف سوم: باز گشایی مکاتب مسدود
بازگشایی 300 باب مکتب از جمله 450 مکتب مسدود و بر اضافه باز گشایی موءفقانه 600 باب مکتب ظرف 5 سال گذشته. باز گشایی هر مکتب در هر ولایت ناامن تاثیر مثبت بالای روحیه مردم دارد زیرا دسترسی اطفال به تعلیم و تربیه برای جامعه نمادین بوده عزم آنهارا درقبال تعلیم و تربیه اطفال شان راسخ تر میسازد.
هدف یاد شده با به کا ر بردن 2 فعالیت زیر تطبیق میشود:
فعالیت 1: تشویق سران سیاسی، مذهبی، بزگسالان و اشخاص بانفوذ منطقه جهت بازگشایی مکاتب.
فعالیت 2: صندوق "اضطراری" بودجه ایجاد خواهد شد برای استفاده مکاتب جدید، الی شامل شدن و گنجانیده شدن آنها به سیستم ملی .
بودجه برای این بخش 17.2 میلیون دالر آمریکایی میباشد که (31درصد) هزینه (GPE)را تشکیل میدهد
برنامه سوم:
اولویت های برنامه سوم: افزایش معلمین اناث و واجد شرایط در مناطق که در سطح بالای عدم تساوی جنسی قرار دارند
هدف1: توسعه حمایت اجتماعی ازمعلمین زن در سطح ولسوالی ها و قریه جات
توجه و تمرکز بر افزایش معلمین زن در دهات نا امن و دور افتاده از جمله اولویت های برنامه سوم مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه (GPE)میباشد. با توجه به تعداد شاگردان دختر، مکاتب و لیسه های دهاتِ دورافتاده و نا امن به کمبود معلمین زن مواجه هستند یکی از اهداف برنامه سوم، افزایش ثبت نام و یا شمولیت دختران در مکاتب از طریق گسترش در تعداد و کیفیت معلمین زن با تمرکز بر جذب معلمین زن و واجد شرایط میباشد.
هدف دوم: استخدام، آموزش و اعزام معلمین زن از شهر ها به ولایات است.
فعالیت 1: استخدام وآموزش معلمین با تجربه (زن) صنف (12 و بالا تر) و اعزام آنها با محارم شرعی ایشان در مناطق دورافتاده و ناامن.
فعالیت 2: تطبیق سیستم رسمی که بر اساس آن معلمین زن با وزارت معارف قرارداد سه ساله امضا خواهند کرد. در ضمن، معلمین پول اضافی برای اعزام شان از مرکزبه ولایات اخذ خواهند نمود.
هدف سوم: طرح و توسعه سیستم برای آموزش و استخدام معلمین زن در سطح محلی
فعالیت 1: دختران واجد شرایط تحت آموزش قرار خواهند گرفت تا منحیث معلم در صنوف ابتدایی در مکاتب دخترانه محلات شان ایفای وظیفه نمایند. این طبقه از دختران آموزش دیده از طریق برنامه های آموزش تسریعی شناسایی خواهند شد.
فعالیت 2: طرح سیستم تخنیکی و حمایت از آن که به اساس طرح هذا معلمینريا، استخدام و جواز استقامت کاری و تخصص دریافت خواهند نمود. پروسه متذکره به شکل دوامدار جریان خواهد داشت و شامل سیستم وزارت معارف خواهد گردید.
بودجه این بخش 16.4 میلیون دالر امریکایی میباشد که ( 29 در صد) هزینه (GPE) را تشکیل میدهد.
برنامه چهارم:
اولویت برنامه چهارم: ساده و موثر سازی سیستم اداری در وزارت معارف
هدف اصلی اولویت پروگرام چهارم بهبود بخشیدن و موثریت اهداف، پلان گذاری و پروسه های تطبیق همآهنگی پروگرام های وزارت معارف که متمرکز به ظرفیت سازی در سطح محلی میباشد.
هدف 1: تقویت پالیسی ها
فعالیت 1: تقویت شورایِ علمی هیئت مدیره معیار ها (ACBS) منحیث نهاد مسوول برای وزارت معارف. انکشاف اهداف و تجدید نظر در آن ها، شفاف بودن وظایف، تعریف طرزاُلعمل ها و سایر پروسه های تعلیم و تربیه منحیث نهاد مسوول، مسوولیت شورایِ علمی هیئت مدیره معیار ها (ACBS) میباشد.
فعالیت 2:
همزمان با بهبود کار بالای سه اولویتِ پروگرام مشارکت جهانی برای تعلیم و تربیه (GPE)، اهداف و پالیسی ها، طرزالعمل ها و معیار ها انکشاف داده خواهند شد که قرار زیر اند:
(1) کارمندان اجتماعی
(2) نظارت از مکاتب
(3) گسترش و حمایت از معارف از طریق راه برد های متعدد وانتقال سیستم غیر رسمی به سیستم رسمی معارف و دسترسی به مکاتب و
(4) ازدیاد معلمین مسلکی و واجد شرایط و ارتقای آموزش و کسب علم برای دختران به درجه عالی.
هدف 2: ارتقای ظرفیت وزارت معارف برای بهبود برنامه ریزی و نظارت
فعالیت 1: ارائه برنامه های آموزشی در عرصۀ پلان گذاری و مدیریت به ویژه برای کارمندان ریاست ها و مدیریت های معارف در ولایات. این برنامه های آموزشی در همآهنگی با انستیتوت پلان گذاری یونسکو تهیه خواهد گردید و مربیان جهت بلند بردن ظرفیت ها در ولایات استخدام خواهند شد. در ضمن برای کارمندان وزارت معارف برنامه های آموزشی داخل خدمت تدویر خواهد گردید.
فعالیت 2: تکمیل و تقویت مدیریت اطلاعات تعلیم و تربیه ( EMIS) نخست از طریق نظارت و ارزیابی مکاتب و سایر شرکای تعلیم و تربیه در سطح مراکز و ولایات و بعدا"از طریق همکاری و پاسخگویی بخش (EMIS).
هدف 3: ارتقای مدیریت، همآهنگی و منابع اجتماعی در وزارت معارف
این خطِ مش از طریق تاسیس واحدِ انسجام و همآهنگی برنامه (GPE) تحت رهبری دفتر مقام معارف تطبیق میگردد. واحد انسجام و همآهنگی برنامه (GPE) نقش رهبری کننده و همآهنگ کننده را در داخل وزارت و در مورد کمک های خارجی به این وزارت ایفا خواهد کرد.
بودجه این بخش7.4 میلیون دالر امریکایی میباشد که (13 در صد) هزینه (GPE) را تشکیل میدهد.